لاجورد (Lapis Lazuli) یکی از سنگهای قیمتی با رنگ آبی عمیق و رگههای طلایی است که از دوران باستان مورد توجه بوده است. این سنگ ترکیبی از چندین ماده معدنی، از جمله لازوریت، پیریت و کلسیت است که به آن رنگ و درخشندگی خاصی میبخشند.
ویژگیهای لاجورد
- رنگ: آبی تیره تا آبی مایل به بنفش، گاهی با رگههای طلایی پیریت.
- ترکیب: شامل لازوریت (عامل رنگ آبی)، پیریت (رگههای طلایی) و کلسیت (رگههای سفید).
- منابع: معادن اصلی آن در افغانستان، روسیه و شیلی قرار دارند.
- کاربرد: در جواهرسازی، تزئینات، و حتی در گذشته برای ساخت رنگ اولترامارین در نقاشیهای رنسانس استفاده میشد.
تاریخچه و اهمیت
لاجورد از هزاران سال پیش در تمدنهای باستانی مانند بینالنهرین، مصر، چین و روم مورد استفاده قرار گرفته است. این سنگ در ماسک تدفین توتعنخآمون و در آثار هنری رنسانس دیده می شود

روشهای تشخیص لاجورد اصل
- آزمون رنگ و رگهها – لاجورد اصل دارای رنگ آبی عمیق با رگههای طلایی پیریت و گاهی سفید کلسیت است. نمونههای تقلبی معمولاً رنگ یکنواخت و بدون رگه دارند.
- آزمون خط (Streak Test) – سنگ را روی یک سطح چینی بدون لعاب بکشید؛ لاجورد اصل یک خط آبی روشن برجای میگذارد، در حالی که نمونههای تقلبی ممکن است خط سفید یا هیچ خطی نداشته باشند.
- آزمون مغناطیسی – لاجورد اصل به دلیل وجود پیریت ممکن است واکنش ضعیفی به آهنربا نشان دهد، اما اگر سنگ به شدت جذب آهنربا شود، احتمالاً تقلبی است.
- آزمون سختی – لاجورد دارای سختی 5 تا 5.5 در مقیاس موهس است. اگر سنگ به راحتی با چاقو یا شیشه خراش بردارد، ممکن است تقلبی باشد.
- آزمون استون (Acetone Test) – یک قطره استون (لاکپاککن) روی سطح سنگ بریزید؛ اگر رنگ آن تغییر کرد یا رنگ آبی روی دستمال باقی ماند، احتمالاً سنگ رنگشده و تقلبی است.
- آزمون شکست نور – لاجورد اصل دارای شکست نور ایزوتروپیک است، یعنی نور را به دو مسیر تقسیم نمیکند. اگر سنگ تحت نور دو رنگ متفاوت نشان دهد، احتمالاً تقلبی است.
قیمت لاجورد بسته به کیفیت، اندازه، و منبع استخراج آن متفاوت است. بر اساس اطلاعات موجود، قیمت لاجورد با کیفیت بالا میتواند بین 5 تا 75 دلار به ازای هر گرم باشد.
عوامل مؤثر بر قیمت لاجورد
- رنگ – لاجورد با رنگ آبی عمیق و بدون ناخالصیهای سفید (کلسیت) ارزش بیشتری دارد.
- وجود پیریت – رگههای طلایی پیریت میتوانند ارزش سنگ را افزایش دهند.
- منبع استخراج – لاجورد افغانستان و پاکستان معمولاً گرانتر از نمونههای دیگر هستند.
- اندازه و وزن – سنگهای بزرگتر و با کیفیت بالاتر قیمت بیشتری دارند.
- پرداخت و تراش – سنگهایی که بهخوبی تراش خوردهاند و سطح صیقلی دارند، ارزش بالاتری دارند
Lapis Lazuli is one of the precious gemstones with a deep blue color and golden streaks that has been valued since ancient times. This stone is composed of several minerals, including lazurite, pyrite, and calcite, which give it its unique color and luster.
Characteristics of Lapis Lazuli
- Color: Dark blue to bluish-purple, sometimes with golden pyrite streaks.
- Composition: Contains lazurite (responsible for the blue color), pyrite (golden streaks), and calcite (white streaks).
- Sources: The main mines are located in Afghanistan, Russia, and Chile.
- Uses: In jewelry, decorations, and even historically for creating ultramarine pigment in Renaissance paintings.
History and Importance
Lapis Lazuli has been used for thousands of years in ancient civilizations such as Mesopotamia, Egypt, China, and Rome. This stone was found in Tutankhamun’s burial mask and in Renaissance artworks.